Insektycydy

Środki owadobójcze

Insektycydy – co to takiego?

Insektycydy, zwane również środkami owadobójczymi, to substancje z grupy pestycydów, które są używane do zwalczania szkodników w uprawach rolnych, warzywniczych, sadowniczych, lasach, czy magazynach z żywnością. Działanie insektycydów opiera się na eliminowaniu szkodników z upraw poprzez ograniczenie ich rozrodu, odstraszanie lub trucie. 

Rodzaje insektycydów

Insektycydy powierzchniowe

Insektycydy kontaktowe są szybko działającymi środkami, które zapewniają natychmiastowy efekt po kontakcie ze szkodnikiem. Działają na powierzchni rośliny – wystarczy, że szkodnik znajdzie się na niej, a substancje przenikną na niego. 

Insektycydy układowe

Insektycydy systemiczne są wchłaniane przez roślinę i przenoszone w jej sokach, co umożliwia osiągnięcie ochrony nawet w obszarach, do których tradycyjne insektycydy kontaktowe mogą nie dotrzeć. Insektycydy systemiczne są szczególnie skuteczne w zwalczaniu owadów, które żerują głęboko w tkankach roślin. Owad żerujący na roślinie zatrzymuje substancje owadobójcze, co prowadzi do jego zatrucia.

Insektycydy wgłębne

Insektycydy wgłębne wnikają do komórek rośliny, jednak nie są transportowane do innych jej części. Stosowane są w celu ochrony roślin przed szkodnikami, które żerują na liściach czy owocach. Dzięki temu, że substancje czynne pozostają w miejscu aplikacji, insektycydy wgłębne skupiają się na zapewnieniu ochrony tam, gdzie najbardziej jest to potrzebne.

Podział insektycydów ze względu na sposób działania

Insektycydy kontaktowe

Insektycydy powierzchniowe wnikają do organizmu owadów przy bezpośrednim kontakcie z substancją czynną insektycydu, powodując ich śmierć lub paraliż.

Insektycydy żołądkowe

Insektycydy żołądkowe są spożywane przez szkodniki wraz z rośliną opryskaną preparatem i są wchłaniane przez układ pokarmowy.

Insektycydy gazowe

Insektycydy gazowe są rozpylane w powietrzu – w efekcie przedostają się do organizmu owadów podczas oddychania.

Środki owadobójcze – substancje czynne

Insektycydy fosforanoorganiczne

Do tej grupy zaliczają się substancje takie jak TEPP, diazinon, paration, paraokson, trichlorofon czy malation. Insektycydy fosforanoorganiczne oddziałują na układ nerwowy owadów, prowadząc do ich śmierci.

Insektycydy karbaminianowe

Przykłady to karbaryl, primor, izolan oraz aldikarb. Środki te wpływają na układ nerwowy owadów w sposób odmienny od insektycydów fosforanoorganicznych.

Insektycydy polichlorowe

Do tej grupy zaliczają się związki takie jak DDT, aldryna, dieldryna oraz lindan. Niektóre z tych środków zostały wycofane z użycia ze względu na negatywny wpływ na środowisko i zdrowie ludzi.

Insektycydy neonikotynowe

Przykłady to imidaklopryd, tiametoksam oraz klotianidyna. Te środki oddziałują na układ nerwowy owadów, zwłaszcza na receptory nikotynowe.

Insektycydy pyretroidowe

Przykłady to pyretryna, jasmolina, cyneryna, aletryna oraz rozmetryna. Działają one na nerwy owadów, powodując paraliż i śmierć.

Kiedy stosować insektycydy?

Stosowanie insektycydów jest uzależnione od rodzaju szkodnika, fazy rozwojowej rośliny oraz warunków atmosferycznych. Wielu rolników stosuje środki owadobójcze w okresie wzmożonej aktywności szkodników, aby zapobiec ich rozprzestrzenianiu się i minimalizować straty. Skuteczne zwalczanie szkodników wymaga regularnych obserwacji plantacji i dostosowywania terminów aplikacji insektycydów do konkretnych potrzeb.

Jak stosować środki owadobójcze do roślin?

Insektycydy można stosować za pomocą opryskiwaczy lub innych urządzeń, które umożliwiają równomierne rozprowadzenie substancji owadobójczej na roślinach. Ważne jest przestrzeganie zaleceń producenta odnośnie dawek i częstotliwości aplikacji. Należy pamiętać, że nadmierna ilość insektycydów może prowadzić do negatywnych skutków, takich jak zanieczyszczenie gleby czy środowiska.

Jak długo działa insektycyd?

Czas trwania działania insektycydów może być zróżnicowany i zależy od rodzaju substancji czynnej oraz warunków atmosferycznych – deszcz po zabiegu insektycydowym może obniżyć jego skuteczność. Niektóre środki mogą działać przez kilka dni, podczas gdy inne mogą utrzymywać swoje działanie przez kilka tygodni. Ważne jest przestrzeganie zaleceń producenta i ponowna aplikacja insektycydu w razie potrzeby.

Insektycydy – z czym łączyć?

Mieszanie różnych środków ochrony roślin pozwala na zwiększenie efektywności działań i optymalizację kosztów. Niemniej jednak istnieją pewne zasady i ograniczenia dotyczące łączenia tych substancji – nie wszystkie preparaty można ze sobą łączyć. Należy unikać mieszania insektycydów z nawozami oraz herbicydami, zwłaszcza tymi zawierającymi fosfor w składzie. Skuteczne jest łączenie środków owadobójczych z fungicydami, jednak wszelkie połączenia powinny być dokładnie przeanalizowane pod kątem zgodności substancji, aby uniknąć negatywnego wpływu na ich efektywność oraz bezpieczeństwo.

Insektycydy – bezpieczeństwo

Przy stosowaniu insektycydów należy zwracać uwagę na zachowanie bezpieczeństwa zarówno dla ludzi, zwierząt, jak i środowiska. Niewłaściwe stosowanie insektycydów może prowadzić do niepożądanych skutków zdrowotnych czy zanieczyszczenia środowiska. Aby osiągnąć pełne bezpieczeństwo, wykonując oprysk owadobójczy, należy przestrzegać kilku kluczowych zasad. Przede wszystkim, zabieg ten powinien być realizowany w okresie bezwietrznej pogody, z dala od zbiorników wodnych. Warto również planować zabieg insektycydowy w godzinach wieczornych lub wczesnorannych, aby minimalizować ryzyko zatrucia owadów zapylających. Przed użyciem środka owadobójczego, konieczne jest dokładne zapoznanie się z etykietą produktu oraz zaleceniami producenta odnośnie właściwego użytkowania, dawek oraz środków ochrony osobistej. Niezwykle istotne jest też ścisłe przestrzeganie okresu karencji.

Prawidłowo przeprowadzony zabieg pozwoli skutecznie zwalczyć szkodniki, minimalizując jednocześnie wpływ na środowisko naturalne oraz zdrowie ludzi.

Najgroźniejsze szkodniki upraw

W uprawach zbóż, takich jak pszenica, jęczmień czy owies, jednym z ważnych szkodników jest mszyca zbożowa, która osłabia rośliny przez wysysanie soku. Insektycydy w rzepaku są równie istotne. W jego przypadku takie szkodniki jak chowacz brukwiaczek i chowacz czterozębny stanowią poważne zagrożenie dla łodyg roślin, osłabiając ich wzrost. 

W ostatnich latach omacnica prosowianka jest jednym z głównych szkodników w uprawach kukurydzy. Jej gąsienice żerują na liściach i kolbach kukurydzy, co może znacząco obniżać plony.

Mszyce i przędziorki to natomiast jedne z najczęstszych szkodników upraw warzywniczych i owocowych. Oba szkodniki wysysają soki z roślin, powodując ich obumieranie, dlatego tak ważne jest stosowanie środków owadobójczych. 

Warto podkreślić, że występowanie i intensywność szkodników może być różna w zależności od okoliczności i warunków lokalnych. Skuteczna ochrona roślin przed szkodnikami wymaga monitorowania, wczesnego wykrywania oraz stosowania odpowiednich metod kontroli.

Źródła

  • Gliniewicz, A. (2010). Insektycydy i preparaty owadobójcze. Przegląd Komunalny, (5), 81-86.
  • Malinowski, H. (2001). Powstawanie odpornosci na insektycydy u owadow. Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa. Seria A, (1 [908-912), 5-40.
  • Skolarczyk, J., Pekar, J., & Nieradko-Iwanicka, B. (2017). Zaburzenia immunologiczne wywołane narażeniem na insektycydy z grupy pyretroidów. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 71, 446-453.
  • Malinowski, H. (2000). Fizjologiczne, biochemiczne i behawioralne mechanizmy odpornosci u owadow na insektycydy chemiczne. Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa. Seria A, (1 [892-894), 7-43.
  • Przybysz, E., Pawinska, M., & Wegorek, P. (1996). Monitoring odpornosci stonki ziemniaczanej na niektore stosowane w Polsce insektycydy. Progress in Plant Protection, 36(1), 338-342.
  • Wegorek, P. (1995). Zapobieganie uodparnianiu sie stonki ziemniaczanej na insektycydy. Ochrona Roślin, 39(07).
  • Wegorek, P., Przybysz, E., Kroczynski, J., & Morytz, B. (1999). Znaczenie monitoringu odpornosci owadow na insektycydy na przykladzie stonki ziemniaczanej. Progress in Plant Protection, 39(1), 351-359.
  • Wegorek, P. (2004). Odpornosc szkodnikow na insektycydy. Wieś Jutra, (10), 36-38.
  • Rogowska, M. (2015). Insektycydy na mszyce w warzywach kapustnych. Warzywa, (07).
  • Wize, A. (2010). Groźne szkodniki i obiecujace insektycydy. Warzywa, (03).

Szanujemy Państwa prywatność

Sumi Agro Poland sp. z o.o. przetwarza dane osobowe gromadzone w Internecie, w tym zbierane dzięki plikom cookie i podobnym technologiom. Dane te gromadzimy aby ulepszać nasz serwis (na podstawie analiz i statystyk dotyczących korzystania przez Państwa z serwisu) oraz dostarczać Państwu nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań (m.in. na podstawie tego, co przeglądają Państwo w naszym serwisie) i mierzyć skuteczność reklam.

Informacje zebrane przez niektóre cookies, m.in. o korzystaniu przez Państwa z naszego serwisu i o tym, co Państwa w nim zainteresowało, trafiają do naszych partnerów, którzy dostarczają usługi reklamowe, analizy i statystyki.

Klikając „Akceptuję i przechodzę do serwisu” wyrażają Państwo zgodę na korzystanie z technologii takich jak cookies i na przetwarzanie przez Sumi Agro Poland sp. z o.o. danych osobowych zbieranych w Internecie, takich jak adresy IP i identyfikatory plików cookie, w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, szczegółowo opisanych Ustawieniach zaawansowanych oraz w Polityce prywatności.

Zgoda jest dobrowolna i w każdej chwili mogą ją Państwo wycofać ze skutkiem na przyszłość, zmieniając ustawienia zgód.

Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych oraz przysługujących w związku z tym uprawnień znajdują się w Polityce prywatności.

Ustawienia zaawansowane
Akceptuję i przechodzę do serwisu

Czym są cookies

Cookies to pliki tekstowe zapisywane w pamięci przeglądarki przez serwisy internetowe. Są one powszechnie używane do obsługi różnych funkcji w serwisach internetowych. Pozwalają np. zapamiętać ustawienia i pozyskiwać różne informacje na temat przeglądarki, urządzenia (np. komputera) i użytkownika (np. śledzenie interakcji z serwisem). Cookies zwykle zawierają unikatowy numer (identyfikator), który pozwala je odróżnić.

Cookies nie służą nam do zbierania informacji, które bezpośrednio identyfikują konkretną osobę (takich jak imię i nazwisko).

Niektóre cookies są konieczne do funkcjonowania naszego serwisu. Inne (np. cookies reklamowe) są opcjonalne, a ich użycie wymaga Państwa zgody.

Jak długo działają cookies

Każdy plik cookies ma swój okres aktywności, po upływie którego wygasa, chyba że wcześniej go Państwo usuną. Okres aktywności zależy od funkcji danego pliku cookie. Niektóre cookies są aktywne tylko przez czas Państwa wizyty w serwisie, a inne dłużej (np. kilka godzin, dni, miesięcy). Informacje z plików cookie przechowujemy przez 24 miesiące.

Wstecz

Ustawienia zaawansowane

Poniżej znajdą Państwo informację o różnych celach, dla których używamy cookies, a także mogą Państwo udzielić i cofnąć zgody. W każdym czasie można zmienić te ustawienia, w tym wycofać zgodę (nie będzie to jednak mieć wpływu na legalność działań podjętych w czasie, gdy zgoda obowiązywała). Mogą też Państwo skorzystać z ustawień przeglądarki (np. blokować lub usuwać cookies) zgodnie z opcjami udostępnionymi przez producenta przeglądarki.

Cookies niezbędne

Te cookies są konieczne do prawidłowego działania naszego serwisu. Obsługują one podstawowe funkcje i służą do zapewnienia bezpieczeństwa. Użycie tych cookies nie wymaga Państwa zgody i są one domyślnie zapisywane na Państwa urządzeniu. Są one aktywne przez czas wizyty w serwisie lub nieco dłużej. Te pliki można zablokować za pomocą ustawień przeglądarki, ale w takim przypadku serwis może nie działać prawidłowo.

Cookies analityczne

Chcemy analizować, w jaki sposób korzystają Państwo z naszego serwisu. Dzięki temu możemy tworzyć raporty i statystyki, które pomagają nam ulepszać nasz serwis. W tym celu korzystamy z narzędzia Google Analytics, a niektóre informacje zebrane przez cookies trafiają do firmy Google. Pliki cookie zbierają informacje w sposób, który nie pozwala na bezpośrednią identyfikację osób. Okres aktywności tych cookies wynosi do 2 lat. Google Analytics to narzędzie dostarczane przez firmę Google LLC z USA. Google przetwarza informacje dla nas na podstawie Państwa zgody. W celach analitycznych możemy stosować także narzędzie HotJar, dostarczane przez Hotjar Limited, Dragonara Business Centre, 5th Floor, Dragonara Road, Paceville St Julian's STJ 3141, Malta. Również Hotjar przetwarza informacje dla nas na podstawie Państwa zgody.

Cookies analityczne nie zbierają informacji, które pozwalają na bezpośrednią identyfikację użytkownika. Zbierane informacje dotyczą m in. urządzenia użytkownika, przeglądarki i tego, w jaki sposób użytkownik korzysta z naszego serwisu (np. z jakiej strony odwiedza serwis, które strony przegląda i jak długo, czy już wcześniej był w naszym serwisie).

Cookies reklamowe

Chcemy dostarczać Państwu nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań oraz mierzyć skuteczność naszych reklam. W tym celu używamy różnych cookies. Niektóre z nich śledzą Państwa aktywność w naszym serwisie (np. artykuły, które Państwo przeglądają), gromadzą różne informacje i przekazują je do naszych partnerów reklamowych. Dzięki temu na innych stronach internetowych mogą Państwo zobaczyć nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań. Nasi partnerzy reklamowi stosują swoje cookies i wykorzystują je zgodnie z własnymi politykami prywatności (np. żeby dopasować reklamę i wyświetlić ją na obsługiwanych przez tych partnerów stronach). Okres aktywności tych cookies wynosi do 2 lat. Cookies reklamowe nie zbierają informacji, które służą do bezpośredniej identyfikacji użytkownika.

Wstecz
Zapisz
Włącz wszystko i przejdź do serwisu