Choroby

Choroby grzybowe zbóż i ich zwalczanie

Choroby grzybowe roślin są jednym z głównych problemów, które wpływają na uprawę zbóż na całym świecie. Wpływają one negatywnie na plon, jakość ziarna oraz ogólną wydajność uprawy. W celu ich zwalczania, ważne jest stosowanie odpowiednio dobranej ochrony fungicydowej zbóż.

Najpopularniejsze choroby grzybowe zbóż

Rdza zbóż

Rdza żółta zbóż dotyka różne gatunki zbóż, takie jak pszenica, jęczmień i owies, natomiast rdza brunatna zbóż atakuje głównie pszenicę i żyto. Objawy rdzy zaobserwować można na górnej stronie liści lub pojedynczo na dolnej stronie liści w postaci skupisk urediniospor, które są barwy żółtej lub rdzawobrązowej, w zależności od odmiany. Rdza zbóż powoduje spadek plonu i pogorszenie jakości ziarna.

Brunatna plamistość liści

Brunatna plamistość liści występuje w głównych rejonach uprawy zbóż, głównie pszenicy, żyta oraz pszenżyta. Objawy tej choroby grzybowej można zaobserwować na dolnych, najstarszych liściach w postaci brunatnych plam, otoczonych chlorotyczną obwódką. Wewnątrz plam zazwyczaj pojawiają się niewielkie nekrozy.

Łamliwość źdźbła zbóż i traw

Łamliwość podstawy źdźbła pojawia się najczęściej w uprawach pszenicy, pszenżyta, żyta oraz jęczmienia. Charakterystyczną cechą choroby grzybowej są podłużne, brązowe nekrozy z jaśniejszym środkiem, obejmujące z czasem całą powierzchnię źdźbła.

Plamistość siatkowa jęczmienia

Ta choroba grzybowa roślin może pojawić się we wszystkich rejonach uprawy jęczmienia jarego i ozimego. Charakterystycznym objawem plamistości siatkowej jęczmienia są brunatne kreski, które tworzą siatkę plam. W wyniku porażenia blaszki liściowe żółkną i obumierają.

Rynchosporioza zbóż

Rynchosporioza pojawia się w głównych rejonach uprawy zbóż, zwłaszcza jęczmienia i żyta. Objawy tej choroby grzybowej zbóż są widoczne w postaci owalnych plam długości 1–2 cm, które początkowo są koloru żółtobrązowego, a następnie przebarwiają się na kolor bladoszary.

Mączniak prawdziwy zbóż

Mączniak prawdziwy zbóż atakuje uprawy większości roślin użytkowych, zwłaszcza zbóż, roślin motylkowych, drzew oraz krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych. Objawia się białym nalotem na liściach i kłosach zbóż. Choroba grzybowa powoduje zahamowanie wzrostu roślin, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do całkowitego zniszczenia plonu.

Septoriozy

Septoriozy to choroby grzybowe porażające uprawy zbóż, w szczególności pszenicy i pszenżyta. Objawy septoriozy liści widoczne są w postaci punktowych plam koloru brązowobrunatnego z chlorotyczną otoczką. Septorioza plew objawia się w postaci brunatnych lub fioletowo-brunatnych plam – początkowo na górnej części plew, następnie rozwijając się ku dołowi.

Fuzarioza kłosów zbóż

Fuzariozy zbóż to grupa chorób grzybowych, które powodują uszkodzenia różnych części roślin, takich jak kłosy, liście i łodygi. Są spowodowane przez różne gatunki grzybów z rodzaju Fusarium. Fuzarioza kłosów zbóż występuje w głównych rejonach uprawy zbóż, zwłaszcza pszenicy ozimej i pszenżyta ozimego. Zainfekowane kłosy stają się żółte i mogą zostać pokryte białym lub różowym nalotem. Porażone ziarno jest zniekształcone. Fuzariozy mogą prowadzić do znacznego spadku plonu oraz zanieczyszczenia ziarna mykotoksynami.

Metody zwalczania chorób grzybowych

Skuteczne zwalczanie chorób grzybowych w uprawach zbóż wymaga zastosowania odpowiednich metod i strategii.

Odpowiednia agrotechnika

Przestrzeganie zasad higieny uprawy jest kluczowe dla zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób grzybowych. Należy usuwać resztki roślin, zwłaszcza te zainfekowane, z pola uprawnego. Ważne jest również utrzymanie czystości narzędzi rolniczych, aby uniknąć przenoszenia patogenów na zdrowe rośliny.

Dobór odmian odpornych

Wybór odpowiednich odmian zbóż może mieć istotne znaczenie w zwalczaniu chorób grzybowych. Istnieją odmiany, które posiadają wyższą odporność na konkretne choroby grzybowe. Dlatego ważne jest, aby rolnicy wybierali odmiany, które są mniej podatne na choroby, zgodnie z lokalnymi warunkami i zaleceniami.

Stosowanie fungicydów

Zastosowanie fungicydów może być skutecznym sposobem zwalczania chorób grzybowych w uprawach zbóż. Fungicydy są środkami chemicznymi, które hamują rozwój grzybów i pomagają chronić rośliny przed infekcją. Ważne jest jednak stosowanie ich zgodnie z zaleceniami producenta i przestrzeganie okresów karencji.

Uprawa przedsiewna

Przedsiewna uprawa gleby może również pomóc w zwalczaniu chorób grzybowych roślin. Przez odpowiednie przygotowanie gleby przed siewem, można zmniejszyć ilość patogenów. Przyczynia się to do ograniczenia możliwości infekcji roślin i zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób grzybowych.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Jakie są najważniejsze choroby grzybowe zbóż?

Najważniejsze choroby grzybowe zbóż to rdze, mączniak prawdziwy zbóż, septoriozy, łamliwość podstawy źdźbła oraz fuzarioza zbóż.

Jakie są skuteczne metody zwalczania chorób grzybowych?

Skuteczne metody zwalczania chorób grzybowych obejmują utrzymanie higieny uprawy, dobór odmian odpornych na określone choroby, stosowanie fungicydów oraz uprawę przedsiewną.

Dlaczego agrotechnika jest ważna w profilaktyce chorób grzybowych?

Usuwanie resztek pożniwnych i utrzymanie czystości narzędzi rolniczych pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się patogenów i infekcji.

Czy istnieją odmiany zbóż, które są bardziej odporne na choroby grzybowe?

Tak, istnieją odmiany zbóż, które są bardziej odporne na konkretne choroby grzybowe. Dobór odpowiednich odmian może pomóc w ograniczeniu ryzyka infekcji.

Czy stosowanie fungicydów jest skutecznym sposobem zwalczania chorób grzybowych?

Tak, stosowanie fungicydów może być skutecznym sposobem zwalczania chorób grzybowych. Fungicydy hamują rozwój grzybów i chronią rośliny przed infekcją.

Bibliografia

  • Bockus, W. W., Bowden, R. L., Hunger, R. M., Morrill, W. L., & Murray, T. D. (2010). Compendium of Wheat Diseases and Pests (3rd ed.). American Phytopathological Society.
  • Sharma, I., & Duveiller, E. (Eds.). (2007). Integrated Management of Diseases Caused by Fungi, Phytoplasma and Bacteria. Springer.
  • Mesterházy, Á., & Bartók, T. (Eds.). (2008). Fungal Diseases of the Agro-Environment: Agro-Environmental Protection Studies (Vol. 2). Springer.
  • Bélanger, R. R., Bushnell, W. R., Dik, A. J., Carver, T. L. W., & Xu, X. M. (Eds.). (2015). The Powdery Mildews: A Comprehensive Treatise. APS Press.
  • Agrios, G. N. (2005). Plant Pathology (5th ed.). Academic Press.
  • Finckh, M. R., Van Bruggen, A. H., & Tamm, L. (Eds.). (2006). Plant Diseases and Their Management in Organic Agriculture. APS Press.
    Singh, R. P., Singh, P. K., & Savary, S. (Eds.). (2016). Advances in Wheat Pathology. CRC Press.
  • Oliver, R. P., & Hewitt, H. G. (Eds.). (2014). Fungal Pathogens of Wheat: Molecular Biology and Host-Pathogen Interactions. Springer.
  • Duveiller, E., Sharma, R. C., & Sharma, I. (Eds.). (2007). Epidemiology and Management of Wheat Rust Diseases in the Central and West Asia, North Africa and Europe (CWANA) Region. CIMMYT.
  • Krupinsky, J. M., Bailey, K. L., & McMullen, M. P. (Eds.). (2002). Fungicide Resistance in Plant Pathogens: Principles and a Guide to Practical Management. APS Press.

Szanujemy Państwa prywatność

Sumi Agro Poland sp. z o.o. przetwarza dane osobowe gromadzone w Internecie, w tym zbierane dzięki plikom cookie i podobnym technologiom. Dane te gromadzimy aby ulepszać nasz serwis (na podstawie analiz i statystyk dotyczących korzystania przez Państwa z serwisu) oraz dostarczać Państwu nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań (m.in. na podstawie tego, co przeglądają Państwo w naszym serwisie) i mierzyć skuteczność reklam.

Informacje zebrane przez niektóre cookies, m.in. o korzystaniu przez Państwa z naszego serwisu i o tym, co Państwa w nim zainteresowało, trafiają do naszych partnerów, którzy dostarczają usługi reklamowe, analizy i statystyki.

Klikając „Akceptuję i przechodzę do serwisu” wyrażają Państwo zgodę na korzystanie z technologii takich jak cookies i na przetwarzanie przez Sumi Agro Poland sp. z o.o. danych osobowych zbieranych w Internecie, takich jak adresy IP i identyfikatory plików cookie, w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, szczegółowo opisanych Ustawieniach zaawansowanych oraz w Polityce prywatności.

Zgoda jest dobrowolna i w każdej chwili mogą ją Państwo wycofać ze skutkiem na przyszłość, zmieniając ustawienia zgód.

Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Państwa danych oraz przysługujących w związku z tym uprawnień znajdują się w Polityce prywatności.

Ustawienia zaawansowane
Akceptuję i przechodzę do serwisu

Czym są cookies

Cookies to pliki tekstowe zapisywane w pamięci przeglądarki przez serwisy internetowe. Są one powszechnie używane do obsługi różnych funkcji w serwisach internetowych. Pozwalają np. zapamiętać ustawienia i pozyskiwać różne informacje na temat przeglądarki, urządzenia (np. komputera) i użytkownika (np. śledzenie interakcji z serwisem). Cookies zwykle zawierają unikatowy numer (identyfikator), który pozwala je odróżnić.

Cookies nie służą nam do zbierania informacji, które bezpośrednio identyfikują konkretną osobę (takich jak imię i nazwisko).

Niektóre cookies są konieczne do funkcjonowania naszego serwisu. Inne (np. cookies reklamowe) są opcjonalne, a ich użycie wymaga Państwa zgody.

Jak długo działają cookies

Każdy plik cookies ma swój okres aktywności, po upływie którego wygasa, chyba że wcześniej go Państwo usuną. Okres aktywności zależy od funkcji danego pliku cookie. Niektóre cookies są aktywne tylko przez czas Państwa wizyty w serwisie, a inne dłużej (np. kilka godzin, dni, miesięcy). Informacje z plików cookie przechowujemy przez 24 miesiące.

Wstecz

Ustawienia zaawansowane

Poniżej znajdą Państwo informację o różnych celach, dla których używamy cookies, a także mogą Państwo udzielić i cofnąć zgody. W każdym czasie można zmienić te ustawienia, w tym wycofać zgodę (nie będzie to jednak mieć wpływu na legalność działań podjętych w czasie, gdy zgoda obowiązywała). Mogą też Państwo skorzystać z ustawień przeglądarki (np. blokować lub usuwać cookies) zgodnie z opcjami udostępnionymi przez producenta przeglądarki.

Cookies niezbędne

Te cookies są konieczne do prawidłowego działania naszego serwisu. Obsługują one podstawowe funkcje i służą do zapewnienia bezpieczeństwa. Użycie tych cookies nie wymaga Państwa zgody i są one domyślnie zapisywane na Państwa urządzeniu. Są one aktywne przez czas wizyty w serwisie lub nieco dłużej. Te pliki można zablokować za pomocą ustawień przeglądarki, ale w takim przypadku serwis może nie działać prawidłowo.

Cookies analityczne

Chcemy analizować, w jaki sposób korzystają Państwo z naszego serwisu. Dzięki temu możemy tworzyć raporty i statystyki, które pomagają nam ulepszać nasz serwis. W tym celu korzystamy z narzędzia Google Analytics, a niektóre informacje zebrane przez cookies trafiają do firmy Google. Pliki cookie zbierają informacje w sposób, który nie pozwala na bezpośrednią identyfikację osób. Okres aktywności tych cookies wynosi do 2 lat. Google Analytics to narzędzie dostarczane przez firmę Google LLC z USA. Google przetwarza informacje dla nas na podstawie Państwa zgody. W celach analitycznych możemy stosować także narzędzie HotJar, dostarczane przez Hotjar Limited, Dragonara Business Centre, 5th Floor, Dragonara Road, Paceville St Julian's STJ 3141, Malta. Również Hotjar przetwarza informacje dla nas na podstawie Państwa zgody.

Cookies analityczne nie zbierają informacji, które pozwalają na bezpośrednią identyfikację użytkownika. Zbierane informacje dotyczą m in. urządzenia użytkownika, przeglądarki i tego, w jaki sposób użytkownik korzysta z naszego serwisu (np. z jakiej strony odwiedza serwis, które strony przegląda i jak długo, czy już wcześniej był w naszym serwisie).

Cookies reklamowe

Chcemy dostarczać Państwu nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań oraz mierzyć skuteczność naszych reklam. W tym celu używamy różnych cookies. Niektóre z nich śledzą Państwa aktywność w naszym serwisie (np. artykuły, które Państwo przeglądają), gromadzą różne informacje i przekazują je do naszych partnerów reklamowych. Dzięki temu na innych stronach internetowych mogą Państwo zobaczyć nasze reklamy dopasowane do Państwa zainteresowań. Nasi partnerzy reklamowi stosują swoje cookies i wykorzystują je zgodnie z własnymi politykami prywatności (np. żeby dopasować reklamę i wyświetlić ją na obsługiwanych przez tych partnerów stronach). Okres aktywności tych cookies wynosi do 2 lat. Cookies reklamowe nie zbierają informacji, które służą do bezpośredniej identyfikacji użytkownika.

Wstecz
Zapisz
Włącz wszystko i przejdź do serwisu